La guerre
Le 10 mai 1940, les allemands occupèrent Ettelbruck. Jusqu’à la fin de l’année scolaire, ils ne s’occupèrent pas de l’école. Mais dès le début de l’année suivante, ils imposèrent à tout notre système d’instruction l’allure hitlérienne. Au début de chaque leçon, l’enseignant devait lever le bras droit horizontalement devant lui en disant à haute voix « Heil Hitler ». Les élèves étaient obligés de saluer à leur tour de la même manière. Weiterlesen
Vu Belgard op Belgrad an nach méi wäit – A Jugoslawie bottert et – Chrëschtdag um Balkan – Mir lueden of
Freideg, 18.12.1942
Et gëtt haut Fréibiren. Um 5 Auer musse mir opstoen, eis wäschen, den Tornëschter paken an d’Stuffe botzen. Mat eisem ganze Bagage marschéiere mir dann op d’Gare, wou alles an an op d’Waggone geluede gëtt. Mir huele mat, wat mir als onofhängeg Unitéit brauchen: Handwierksgeschir vu jidder Zort, eng ganz Kichenariichtung, 40 Vëloen, 2 Camionen, 1 Luxusauto, een décke Koup Verfleegung. Alles an allem ginn et 9 Waggone voll: 4 M-Wagen (Mannschaftswagen fir d’Arbeitsmänner), 2 L-Wagen (Langwagen fir d’Autoen an d’Gulaschkanoun), 2 G-Wagen (Gedeckte Güterwagen fir d’Vëloen, d’Handwierksgeschir an d’Verfleegung) an 1 W-Wagen (Wohnwagen fir d’Cheffen). Weiterlesen
* R.A.D.: Reichs-Arbeits-Dienst
Wa mir äis all Joer op eisem Conveniat erëmgesinn oder wann e puer Komerode sech zoufälleg begéinen, da kënnt d’Gespréich ganz séier op d’Zäit vum Krich. „Erënners de dech?“ – „Weess de nach?“ – „Erziel nach eng Kéier!“ heescht et gläich. An da kommen all déi al Geschichte vun deemools ëmmer erëm op d’Tapéit.
Et war näischt Extravagantes, näischt Spannendes, beileiwen näischt Heroesches, wat mir an eiser R.A.D.-Zäit erlieft hunn. Et huet och net laang gedauert ; et waren „nëmme“ 6 Méint. Mä trotzdem hält déi kuerz Zäit äis haut nach no. Weiterlesen
Et waren déi éischt Joeren nom zweete Weltkrich, wéi op den Dierfer de nationale Feierdag mat enger onbeschreiwlecher Begeeschterung, jo et kann ee bal soen mat enger gelleger Euphorie begaange ginn ass. Et huet ee gespuert, dass d`Lëtzebuerger d`Angscht an de Frust iwwer den zäitweilege Verloscht vun hirer Onofhängegkeet am Krich nach net richteg iwwerwonnen haten. Weiterlesen
… Gong …
Hei ass Radio Lëtzebuerg op Mëttelwellen 208 Meter 1439 Kilohertz
… Gong …
Dës Uso huet nom Krich fir esou munnech Familljen de Feierowend agelaut. Well deemools huet de Radio nach net de ganzen Dag gesent. Ëm 6 Auer owes goufen et Neiegkeete vun heiheem an aus der Welt. Eng laang Zäit koumen duerno Suchmeldungen, d. h. et si laang Lëschte gelies gi mat Nimm vu vermëssten Ëmgesidelten oder Jongen, déi nach a Russland hätte kënne sinn. Esou munchereen huet och vu wäit ewech geschriwwen, fir gewuer ze ginn, wou seng Leit vun heiheem dru wieren. Op déi Manéier konnte Familljen erëm zesummefannen, oder si wossten, datt se sech hu misse mat enger grousser Enttäuschung aussernee setzen. Mir Kanner konnten net esou vill domat ufänken, mä mir hunn dach gespiert, wéi eescht déi Saach war. No an no goufen déi Lëschte méi kuerz an hu sech vum selwen opgeléist. Weiterlesen
Nom Kréich woaren déi vun der anerer Säit keng Däitsch méi. Als Saarländer hunn si elo politesch a wirtschaftlech zu Frankräich gehéiert.
D’Preisen haten um Enn vum Kréich déi Réimecher Bréck gesprengt fir d’Amerikaner ze behënneren. An der Evakuatioun hunn d’Amerikaner nach eng Kéier nogesprengt. D’Musel woar voll Steng a Sand. Fir de Verkéier ass eng Pont (eng Fähr) agesat ginn. Een hëlze Bréck ass duerno provisoresch gebaut ginn. Wann d’Holz naass ginn ass, woar et spigelglat. Weiterlesen
D’Gantebeensmillen war fir déi Bouneweger Leit ëmmer e beléiftent Ausfluchszil.
Nodeem si am 19. Joerhonnert eng Schläiferei fir Messeren, Säbelen an Aaxten war, ass si 1821 vum Här Pierre Gantenbein kaf an zu enger Millen ëmfonktionnéiert ginn. Weiterlesen
Wéi mir 1945 aus der Evakuatioun vu Lëntgen heem op Waasserbëlleg komm sinn, war eist Haus mam Geschäft, wéi och vill aner Haiser, verbrannt. Och déi zwou Brécke waren zerstéiert.
Schonn 1950 war d’Aweiung vun der neier Bréck tëschent Waasserbëlleg a Waasserbëlleg-Bréck. Et war déi éischt, déi nom Krich erëm opgebaut ginn ass. Dat selwecht Joer huet och d’Pont de Verkéier mat Oberbëlleg (D) nees opgeholl. Weiterlesen
D’Holz war deier. Duerfir huet de Fierschter deene Leit, deenen hire Portemonni net esou déck war, d’Erlaabnis ginn, d’Holz vum Stack vun engem ofgeseetene Bam ze huelen. Dat war extrem gutt Feierholz, mee d’Wuerzele vun esou engem Bam si meterdéif an de Buedem gaangen, an et war eng Knachenaarbecht fir dat Holz eraus ze huelen. Elo war et am Minett esou, datt bal all drëtten an der Galerie geschafft huet, folglech also och Zougang zu Sprengstoff hat. Weiterlesen
Et muss kuerz nom Krich gewiescht sinn, am Wanter 1946. Eise Pätter, dee just pensionéiert gi war, koum nawell dacks bei äis op Besuch an hien ass dann och e puer Deeg bliwwen. Mir Kanner waren ëmmer begeeschtert. Hien huet äis Tricke gezielt a mir hunn eis futti gelaacht. A wann hie gelaacht huet, hu mir säin eenzegen Zant, deen hien nach am Mond hat, gesinn, an d’Haut op senger plakeger Kopp huet sech a Fale geluecht. Dat hu mir ëmmer witzeg fonnt.
Een Dag sot hien zu menger Mamm, si soll äis gutt undoen, hie ging gär mat äis op Baastnech fueren, hie wéisst gär, wéi et elo do ausgeséich. Weiterlesen
